Chúng ta thường biết đến hiến chương là một dạng điều ước quốc tế, được kí kết với nhiều bên và thực hiện những điều khoản về mục đích hoạt động cũng như các nguyên tắc về quan hệ quốc tế với các bên tham gia kí kết. Vậy để hiểu thêm về hiến chương là gì? Tìm hiểu về Hiến chương Liên hiệp quốc? Hãy theo dõi ngay dưới đây để biết thêm các thông tin chi tiết nhé.
1. Hiến chương là gì?
Khái niệm hiến chương là khái niệm được sử dụng khá nhiều đây chính là khái niệm hiến chương thời kỳ phong kiến và ta thấy rằng đối với từng thời kỳ còn tồn tại vua chúa được hiểu là “pháp luật cơ bản do nhà vua đặt ra, làm nền tảng cho việc chị định ra pháp luật”. Hiện nay, định nghĩa hiến chương được quy định như sau:
“Điều ước kí kết giữa nhiều nước, quy định những nguyên tắc và thể lệ về quan hệ quốc tế.”
Theo quan điểm Việt Nam xưa, hiến chương được hiểu là một văn bản có tính chất pháp luật, tính khuôn phép thuộc nhà nước phong kiến. Ví dụ, “Lịch triều hiến chương loại chí” của Phan Huy Chú được biên soạn gồm 10 chí, gồm những quy định pháp luật về các triều vua như quan chức chí, hình luật chí…
Khi nói về hiến chương có rất nhiều nguồn quan điểm khác nhau như tại châu âu, hiến chương là loại văn bản do nhà vua quy định một cách vô cùng long trọng vì các quyền và nghĩa vụ của thần dân nước đó, mang tính chất như hiến pháp. Ví dụ: Đại hiến chương của những hoàng đế Anh năm 1215…
Theo những quan điểm trên, khái niệm hiến chương là gì được chúng tôi xin tổng hợp và giải thích như sau:
Hiến chương là một loại con điều ước quốc tế, trong đó các bên thực hiện ký kết, quy định những nguyên tắc, mục đích hoạt động và những thể lệ về quan hệ quốc tế giữa những bên tham gia vào việc ký kết.
Đối với mỗi một quốc gia hay dân tộc thì hiến chương của mỗi tổ chức quốc tế sẽ có những vai trò, ý nghĩa riêng. Tuy nhiên có thể khái quát ý nghĩa của hiến chương cơ bản gồm có các nền tảng cho sự ra đời và các nguyên tắc hoạt động của tổ chức quốc tế; Quy định bộ máy tổ chức của tổ chức đó, tạo ra khung pháp lý cho các hoạt động của các chủ thể gia nhập tổ chức; Góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác giữa các thành viên tham gia tổ chức, có thể trở thành nguồn để giải quyết các quan hệ quốc tế của Luật quốc tế,…
Ví dụ: Ý nghĩa của hiến chương ASEAN đối với ASEAN gồm tạo ra khung pháp lý vững vàng góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác ASEAN; Gia tăng vị thế quốc tế của ASEAN với các đối tác bên ngoài; góp phần khắc phục những khiếm khuyết và cải tiến chất lượng và hiệu quả các chương trình, hoạt động hợp tác của ASEAN…
2. Hiến chương tiếng Anh là gì?
Hiến chương tiếng Anh là ” Charter of the United Nations”.
3. Tìm hiểu về Hiến chương Liên hiệp quốc:
3.1. Sự ra đời của hiến chương liên hợp quốc:
Hiến chương liên hợp quốc là loại hiến chương có ý nghĩa đối với nhiều quốc gia khi tham gia vào tổ chức này, cụ thể thì hiến chương Liên Hiệp Quốc được ký ngày 26 tháng 06 năm 1945 ở San Francisco, Hoa Kỳ, tại Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Tổ chức Quốc tế gồm 50 nước thành viên đầu tiên. Hiến chương có hiệu lực vào ngày 24 tháng 10 năm 1945 sau khi được phê chuẩn bởi 5 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an – Cộng hòa Trung Hoa (sau này được thay thế bởi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa), Pháp, Liên Xô (sau này được thay thế là Liên Bang Nga), Anh, Hoa Kỳ và phần lớn các nước khác. Ngày nay Liên Hiệp Quốc có 192 quốc gia thành viên.
Hiến chương Liên Hiệp Quốc là hiệp ước nền tảng của tổ chức quốc tế lớn nhất hành tinh này, có vai trò như một bản hiến pháp đối với một quốc gia. Hiến chương quy định những nội dung bao quát, cơ bản nhất đối với một tổ chức như nguyên tắc hoạt động, cơ cấu tổ chức, quy chế thành viên… Tất cả các thành viên của Liên Hiệp Quốc đều bị ràng buộc bởi các điều khoản của Hiến chương. Theo đó, Hiến chương quy định rằng nghĩa vụ đối với Liên Hiệp Quốc cao hơn tất cả các nghĩa vụ trong các hiệp ước khác.
Hầu hết các nước trên thế giới hiện nay đã phê chuẩn Hiến chương. Tuy nhiên, một ngoại lệ đáng chú ý là Tòa Thánh Vatican; với tư cách là quan sát viên thường trực nên Vatican không phải ký đầy đủ tất cả các điều khoản của Hiến chương.
3.2. Nội dung chính của hiến chương liên hợp quốc:
Hiến chương bao gồm Lời nói đầu và 111 Điều được nhóm lại trong 19 Chương.
Lời nói đầu bao gồm hai phần chính. Phần đầu tiên là lời kêu gọi chung cho việc duy trì hòa bình, an ninh quốc tế và tôn trọng nhân quyền. Phần thứ hai của lời nói đầu là một bản tuyên bố mà các chính phủ của các dân tộc thành viên Liên Hiệp Quốc đồng ý với Hiến chương.
Chương I nêu bốn mục đích của Liên Hiệp Quốc, bao gồm các điều khoản quan trọng về duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.
Chương II quy định tiêu chuẩn của các thành viên Liên Hiệp Quốc.
Chương III đến Chương XV – phần chính của Hiến chương – miêu tả các cơ quan, các tổ chức thuộc Liên Hiệp Quốc và quyền hạn của các cơ quan, tổ chức này.
Chương XVI và Chương XVII quy định các dàn xếp giúp đưa Liên Hiệp Quốc trở nên phù hợp với khuôn khổ có sẵn của luật pháp quốc tế.
Nguồn: Sưu tầm
